در مسیر راه‌اندازی و رشد کسب‌وکار، دانستن مسیر کافی نیست؛ باید تله‌ها را هم بشناسی. تله‌هایی که اگر به‌موقع دیده نشوند، به قیمت وقت، سرمایه و حتی موجودیت کسب‌وکار تمام می‌شوند.

در ادامه با ۸ تله رایج در کسب‌وکار آشنا می‌شویم، همراه با مثال‌هایی که کمک می‌کند بهتر درک‌شان کنی.

۱. تله‌ی محصول‌محوری

دام: عاشق شدن به ایده‌ات و بی‌توجهی به بازار.

مثال: شرکتی نرم‌افزار حسابداری بسیار پیشرفته‌ای ساخت که ۶ ماه زمان برد، ولی مشتری هدفش (کسب‌وکارهای سنتی محلی) حتی بلد نبودند وارد پنل بشوند!

راه‌حل: قبل از توسعه نهایی، MVP بساز، تست کن، و بازخورد بگیر.

۲. تله‌ی همه‌فن‌حریف بودن

دام: همه کارها را خودت انجام می‌دهی چون فکر می‌کنی کسی بهتر از تو نیست.

مثال: صاحب یک فروشگاه اینترنتی هم طراحی سایت انجام می‌داد، هم بارگیری، هم پشتیبانی مشتریان... بعد از ۶ ماه خسته و دلزده شد و کسب‌وکار افت کرد.

راه‌حل: سیستم‌سازی کن. کارهایی که دیگران می‌توانند انجام دهند را واگذار کن.


۳. تله‌ی مشتری‌محوری افراطی

دام: به‌خاطر هر نظر مشتری، محصول یا خدماتت را تغییر می‌دهی.

مثال: رستورانی در مشهد به‌خاطر پیشنهادات مختلف مشتری‌ها منوی خود را طی ۴ ماه ۶ بار تغییر داد و مشتریان وفادارشان سردرگم شدند.

راه‌حل: بین «گوش دادن به نیاز بازار» و «دنبال سلیقه رفتن» فرق بگذار.

۴. تله‌ی مقیاس‌پذیری زودهنگام

دام: گسترش کسب‌وکار بدون زیرساخت مناسب.

مثال: یک فروشگاه پوشاک آنلاین در سال اول، ۳ شعبه فیزیکی زد. به‌خاطر ناهماهنگی در موجودی و ارسال، نارضایتی مشتری‌ها بالا رفت و دو شعبه را تعطیل کرد.

راه‌حل: اول سیستم‌سازی، بعد توسعه.

۵. تله‌ی درآمد به‌جای سود

دام: فکر می‌کنی فروش بالا مساوی سود بالا است.

مثال: شرکتی روزی ۲۰۰ سفارش می‌گرفت ولی آخر ماه پولی برای پرداخت حقوق نداشت. چرا؟ چون سود هر فروش کم بود و هزینه‌ها کنترل نمی‌شد.

راه‌حل: تمرکز بر حاشیه سود، کنترل هزینه‌ها و جریان نقدینگی.

۶. تله‌ی بی‌توجهی به تیم

دام: فکر می‌کنی منابع انسانی فقط هزینه هستند.

مثال: کارگاه تولیدی با کیفیت بالا، اما نرخ خروج نیروی انسانی‌اش زیاد بود چون آموزش، انگیزه و مشارکت در تصمیم‌گیری نداشتند.

راه‌حل: تیم باانگیزه، آموزش‌دیده و وفادار مهم‌تر از دستگاه‌هاست.

۷. تله‌ی نداشتن استراتژی

دام: فقط درگیر کارهای روزمره بودن و نداشتن برنامه بلندمدت.

مثال: فروشگاهی با برند قوی در سال اول، در سال دوم رقبا با استراتژی محتوایی و تبلیغاتی او را پشت سر گذاشتند چون خودش فقط مشغول فروش روزانه بود.

راه‌حل: استراتژی یعنی بدانیم برای چه هدفی کار می‌کنیم، چطور می‌خواهیم متمایز باشیم، و به کجا می‌خواهیم برسیم.

۸. تله‌ی مقاومت در برابر تغییر

دام: نادیده گرفتن تغییرات تکنولوژی، بازار و رفتار مشتری.

مثال: فروشگاه لوازم خانگی که حاضر نبود وارد دنیای آنلاین شود، در دوره کرونا، تمام فروش خود را از دست داد و مغازه‌اش را بست.

راه‌حل: تغییرپذیری یعنی زنده ماندن. یادگیری مداوم و انعطاف‌پذیری، رمز بقا در بازار است.

جمع‌بندی

هر تله‌ای که امروز بشناسی، فردا ازش عبور می‌کنی.
هر کسب‌وکاری که زمین خورده، از یکی از این دام‌ها ضربه خورده.
حالا تو انتخاب کن: با آگاهی حرکت کنی یا بعداً بهای ناآگاهی را بپردازی.